5.1   De gemeentelijke basisverantwoordelijkheid voor omgevingskwaliteit
 

De omgevingskwaliteit van de 16 dorpen en het buitengebied vormt een belangrijk onderdeel van een goede woon- en leefomgeving en daarmee van het woon- en leefgenot in Leudal.

De omgevingskwaliteiten vallen uiteen in een aantal kernwaarden. Kleinschaligheid en verwevenheid van functies zijn voor de gemeente Leudal twee kernkwaliteiten. Daarnaast zijn de aanwezige robuuste natuurlijke en landschappelijke structuren ( de beekdalen, het Leudal, de Maas) alsmede de cultuurhistorische elementen in het landschap belangrijke kernwaarden voor met name het buitengebied.

De hoge belevingswaarde van de gemeente ligt voor een belangrijk deel in het grote ruimtelijk-functioneel onderscheid tussen de verschillende kernen en de verschillende landschapstypen in het buitengebied. 

De gemeente streeft naar het behoud en het versterken van haar ruimtelijke karakteristiek en daarmee van de omgevingskwaliteiten. Voor het beleid wordt onderscheid gemaakt in:

  • de ruimtelijke karakteristiek van de dorpen;
  • de ruimtelijke karakteristiek van het buitengebied;
  • de ruimtelijke karakteristiek van de bedrijventerreinen.

Behoud van de ruimtelijke karakteristiek van de dorpen

Alle dorpen hebben, historisch bepaald, een directe ruimtelijke en functionele relatie met het buitengebied van de gemeente Leudal. De dorpen kenmerken zich hierdoor als onderdeel van het landschap, niet als bebouwd gebied in het landschap. Dit samengaan van de agrarische functie en de ruimtelijke karakteristiek heeft de omgevingskwaliteit van de gemeente bepaald.

Het kleinschalig en divers karakter van de verschillende dorpen komt uit het oorspronkelijk gebruik (agrarisch) van het landschap en is nog steeds goed te herkennen maar is ook al op veel plaatsen door ontwikkelingen aangetast of geheel verdwenen. Ontwikkelingen moeten deze kwaliteiten niet (verder) aantasten. 

De gemeente ziet het als haar basisverantwoordelijkheid voor het behouden van de ruimtelijke karakteristiek van haar gemeente. Hierbij hanteert zij onderstaande criteria voor de dorpen:

  • behoud van de waarden die kenmerkend zijn voor het ontstaan van de gemeente en specifiek zijn per kern. Van belang hierbij is de ruimtelijke structuur, beeldbepalende elementen, routing, zichtlijnen, kwaliteit van de bebouwing en cultuurhistorie;
  • er dient voldaan te worden aan de welstandseisen;
  • behouden en versterken van de groene, kleinschalige uitstraling;
  • behoud en versterken van diversiteit van het landschap (openheid, beekdalen etc.) rondom de dorpskernen;
  • sterke groene/blauwe randen rondom het bebouwd gebied en met een visuele relatie (openheid) met het buitengebied.
  • openbare ruimte die recreatief / functioneel bruikbaar is voor de inwoners van Leudal alsook voor bezoekers.

Behoud van de omgevingskwaliteiten van het buitengebied

Het buitengebied heeft een belangrijke functie voor de gemeente. De agrarische functie is sterk vertegenwoordigd.  De omgevingskwaliteiten van het buitengebied kunnen vooral beleefd vanuit het recreatief gebruik van paden, wegen en de recreatieve steunpunten. De kwaliteiten van de natuur zijn verankerd in de robuste ecologische structuren en verbindingen (zoals grotere bos- en natuurgebieden), kleine landschapselementen en het divers karakter op de overgangen tussen buitengebied en de dorpen.  

De gemeente ziet het als haar basisverantwoordelijkheid voor het behouden van de ruimtelijke karakteristiek en omgevingskwaliteit van haar gemeente. Hierbij hanteert zij onderstaande criteria voorhet buitengebied:

  • behouden van robuuste bos- en natuurgebieden (zoals het Leudal) en ecologische verbindingszone's;
  • het behouden van het divers karakter op de overgangen tussen buitengebied en de dorpen;
  • het behouden van de diversiteit van het landschap; behoud van de ruimtelijke structuur, beeldbepalende elementen, zichtlijnen en cultuurhistorie;
  • behoud van infrastructuur (wegen en paden) voor recreatief en functioneel gebruik;
  • behoud van de karakteristieke boomstructuren, houtwallen en kleine landschapselementen; 
  • er dient voldaan te worden aan de welstandseisen

Behoud van de omgevingskwaliteiten voor de bedrijventerreinen

De gemeente Leudal streeft naar duurzame kwalitatief hoogwaardige bedrijventerreinen. Dit betekent dat eisen worden gesteld aan:

  • beeldkwaliteit: de kwaliteit van de openbare ruimte en open ruimte op bedrijventerreinen;
  • welstand: de kwaliteit en visuele uitstraling van de bebouwing op de bedrijventerreinen.

Voor het overige beleid voor omgevingskwaliteit: